Knoopzwammen behoren tot de schijfzwammen .

De paarsroze schijfvormige paddenstoeltjes hebben een diameter van 0,5 tot 2 cm.

In het meestal aangetroffen aseksuele stadium hebben deze knoopzwammen de kenmerkende paarse, knop- of kussenvormige kop.
De knoopzwam is algemeen in Nederland en België, leeft op dood hout. 

De knoopzwam heeft een voorkeur voor de fijnspar (Picea abies).

De Paarse knoopzwam is niet eetbaar.