De eikentrilzwam is een algemene, 4 tot 6 centimeter grote, paddenstoel die groeit op dode, nog niet ontschorste takken van eiken.

In zeldzame gevallen kan hij ook verschijnen op takken van andere loofbomen, zoals beuk, haagbeuk, hazelaar en es.

De paddenstoel veroorzaakt witrot in het hout  en breekt vooral de lignine af . 

Zijn oppervlak is helemaal zwart, mat of glanzend en met klierwratjes bezet.

De vruchtlichamen kunnen gedurende het hele jaar worden aangetroffen, maar zijn het meest frequent in het seizoen met lage temperaturen (late herfst, winter, begin van het voorjaar).

Na een korte periode van bevriezing , en ook na uitdroging en heropname van vocht  gaan ze door met het afgeven van sporen. 

Bij droog weer verschrompelen ze tot een zwartachtige korst op het hout en zijn dan moeilijk te herkennen .

De aantasting door de schimmel vindt normaliter plaats via de bast, wat kan verklaren dat zijn vruchtlichamen vooral op niet-ontschorste takken verschijnen.