De zwarte trilzwam komt voor in Noord-Amerika en Europa op dood loofhout.

Men kan ze wel eens verwisselen met de eikentrilzwam.

De jonge vruchtlichamen zijn rond en groeien in groepjes, bij het ouder worden vloeien ze samen en liggen ze vlak op het hout. 

Het uiterlijk heeft een onregelmatige, hersenachtige, geplooide structuur. 

Het vettig glanzende oppervlak is met kleine, soms alleen maar met een loep waarneembaar, klierwratjes bedekt.

Ingedroogde vruchtlichamen vormen een dunne, zwarte korst en zwellen bij voldoende vocht weer op tot de oorspronkelijke grootte. 

De zwarte trilzwam leeft als op en in dood loofbomenhout, zowel op dode takken nog aan de boom als op de grond liggende takken.

De sporenvorming vindt het gehele jaar plaats, maar met het zwaartepunt in de late herfst.